گردشی در گوشه گوشه ی استان ايلام

اين استان با 19086 کيلومتر مربع، حدود 1.4 درصد مساحت کل کشور را تشکيل مي‌دهد.
استان ايلام در غرب دامنه سلسله جبال زاگرس قرار گرفته است. استان ايلام از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان، از شمال با استان کرمانشاه و ار سمت غرب با کشور عراق همجوار است. مهمترين شهرستان های اين استان ايلام، ايوان، دهلران، مهران و شيروان است. مرکز اين استان شهر ايلام است که به علت زيبايی های طبيعی فراوانی که دارد، عروس زاگرس نام گرفته است.

جغرافيای طبيعی و اقليم

ناهمواريهای استان ايلام از رسوبات دوران اول تا چهارم زمين شناسی به يادگار مانده‌اند ولی شکل‌گیری آنها عموما به دوران دوم و سوم زمين شنایب مربوط است. اين کوهها چنان گسترده و فشرده اند که امکان شکل گيری دشتی آنها فراهم نشده است. شمال و شمال شرقی استان ايلام کوهستانی و نواحی مغرب و جنوب غربی آن را اراضی پست و کم ارتفاع تشکيل داده اند. مهمترين ارتفاعات استان کبير کوه و دينار کوه و مهمترين دشتهای آن دشت عباس و دشت مهران، دهلران است.

از نظر اقليمی استان به سه منطقه تقسيم مي‌شود که عبارتند از:
- مناطق ميانی که دارای آب و هوای معتدل است.
- مناطق کوهستانی شمال و شمال شرقی که دارای آب و هوای سردسير با زمستانی طولانی است.
- مناطق جلگه ای غرب و جنوب غربی که دارای آب و هوای گرمسيری است.

تاريخچه استان ايلام

اين سرزمين، بنا به اسناد تاريخی فراوان، بخشی از کشور عيلام باستان بوده که در حدود 3000 سال پيش از ميلاد به فرمان آشور بانی پال منقرض شد. در کتيبه های بابی، عيلام را آلامتو يا آلام خوانده‌اند. که به قولی به معنای کوهستان يا کشور طلوع خورشيد است. مدتی پس از سقوط عيلام، حوزه فرمانروايی آنان به دو منطقه تحت نفوذ پارسها و مادها در غرب تقسيم شد.
در دوره هخامنشی جزئی ازامپراطوری هخامنشی بوده است. بعد از تسخير ايران به وسيله اعراب مسلمان، احتمال دارد که اين ناحيه جزئی از ايالت کوفه باشد.از اوايل قرن چهارم تا اوايل قرن ششم خاندان حسنويه کرد بر لرستان و ايلام حکومت می کردند و از سال570 تا 1006 اتابکان لر بر لرستان و پشتکوه حکومت کرده اند.از سال 1309 شمسی در تقسيمات کشوری، ايلام جزو استان پنجم يعنی کرمانشاه گرديد.

شهر ايلام

ايلام در زمان باستان به اريوجان شهرت داشته است ولی ايلام کنونی در ناحيه ای به نام حسين آباد در سال 1308 شمسی از نو بنا نهاده شد. شهر ايلام در حصاری از کوهها و ارتفاعات جنگلی قرار دارد و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی می‌باشد. حکومت خود مختار واليان در ايلام و پشتکوه از سه قرن پيش برقرار بوده و مرکز حکمفرمايی واليان تحت تأثير حيات اجتماعی منطقه مکان ثابتی نداشت. بنابراين قشلاق عشاير در زمستان در باغشاهی عراق و در حسينيه بين النهرين واقع بود و تابستانها برای ييلاق در هليلان و حسين آباد (ايلام کنونی) به سر می بردند.آخرين والی منطقه در سال 1309 شمسی توسط رضاشاه سرکوب شد. ازآن پس حسين آباد با نام جديد ايلام در تقسيمات کشوری جای گرفت. در حال حاضر شهر ايلام به عنوان مرکز سياسی، اداری استان ايلام از شهرهای توسعه يافته غرب کشور است و به لحاظ دارا بودن تفرجگاههای جنگلی و آثار باستانی از زيباترين شهرهای استان محسوب مي‌شود.

مركز تاريخي و ديدني

آشوری(گل‌گل)
تنگه قوچعلی
تخت خان
قلعه والی
تپه ورده کبود
قلعه والی
قلعه قيران
قلعه اسماعيل خان
کاخ فلاحتی
هفتا و ميشخاض
غارکناتاريکه
زيارتگاه صاحب الزمان
مسجد جامع

جاذبه هاي طبيعي

آبشارچم آو، آبشارسرطاف، آب زنگاون، آب آسمان آباد، آب آفتاب، تلخاب، تنگ گراو، جزمان رود، چرداول، چوار، خوش، سده، کنجان چم، سيمره، قناتها، اهوران، بانکول، سامله، سرکب، شره زول، شلم، قلاچه، قلارنگ، مانشت، کان گنبد، چنار، چوار
شهر آبدانان
شهر آبدانان در دامنه جنوبی کبيرکوه قرار گرفته است. اين شهر منابع طبيعی و معدنی فراوانن مانند نفت و گوگرد دارد و به علت وجود آب و زمين فراوان، جنگلها و مراتع از نواحی مستعد جهت کشاورزی مي‌باشد. قدمت تاريخی اين ناحيه قدمتی بسيار کهن دارد و آثار ارزنده تاريخی در سراسر آن به چشم می خورد. همچنين اين شهرستان دارای مکانهای تفريحی بسياری می باشد.

مراكز تاريخي و ديدني

قلعه پشت قلعه
قلعه هزارانی
رود آبدانان
درياچه دوگانه سياه گاو
مسجد جامع
زيارتگاه سيد صالح الدين محمد
شهر ايوان
شهرستان ايوان که از شهرهای حاصلخيز منطقه می‌باشد در واقع از شهرستانهای تاره بنا نهاده شده در استان ايلام مي‌باشد که در حد فاصل بين ايلام به اسلام آباد غرب و گيلان غرب قرار دارد. طبيعت زيبای اين منطقه بسيار چشم نواز است. شهر ايوان بسيار مستعد برای کشاورزی و دامداری می باشد. مردم اشهر ايوان از ايل کلهر هستند و به زبان کلهری صحبت می کنند.

مراكز ديدني

آتشکده سه پا
غار طلسم ايوان
غار انفجاری
قنات سراب ايوان
مسجدجامع

شهر دره‌شهر

شهر تاريخی دره‌شهر در زمانهای مختلف تاريخی به علل متعدد بارها ويران و آباد گشته، از جمله عوامل موثردر ويرانی آن می‌توان لشگر کشی سپاهيان آشور واعراب را نام برد. بنا به نظری، دره شهر محل شهر باستانی ماداکتو پايتخت عيلامی بوده است. به نظر می رسد که دره شهر اولين شهر عيلامی بوده است که در حمله آشور بانی پال ويران شده و در زمان حکومت هخامنشيان يا اهميت گذشته را نداشته و يا همچنان در ويرانی به سر می برده است، ولی در زمان اشکانيان دوره تجديد حيات آن بوده و در عهد ساسانيان نيز مجددا آباد گرديده و رونق يافته است.

در ويرانه های به جای مانده از يک شهر در زمان ساسانيان، آثار شهر سازی گه در آن دوره معمول بوده به چشم می خورد. سکه هاي يافت شده در خرابه های دره شهر به خسرو سوم و جانشينان او متعلق است. در ميان ويرانه های آن اثری از مکانی که شايد زمانی مسجد و يا عبادتگاه دوره اسلامی بوده باشد، يافت نشده است. در حال حاضر اين شهر که در دامنه کوه خرابه های شهر باستانی دوره ساسانی و رودخانه سيمره قرار دارد، با استعداد کشاورزی وافر، منابع آب غنی، مراتع سبز و جنگلهای انبوه يکی از شهر های باستانی و مهم استان به حساب می آيد.

مراكز تاريخي ديدني

قلعه شيخ مکان، قلعه ساساني، تنگ بهرام چوبين، تنگ ماژين، دره شهر، ماژين، مهرجا نقدق، تپه تيخان، تپه کوزه گران، سر گچله، کل يزيد، قلعه گل، قلعه سکه سون، پاميل، آتشکده دره شهر، آتشکده سيکان، آتشکده مهدی آباد، آبشارآب آسياب، مسجد جامع، امامزاده سيد اکبر، زيارتگاه امامزاده عباس، زيارتگاه سيد فخرالدين، امامزاده سيد ابراهيم

شهر دهلران

اين شهر که در دامنه جنوب و جنوب غربی دينار کوه قرار دارد و از قديم به ده لران مشهور بوده است. بقايای آثار تاريخی و باستانی و مجموعه اشياء کشف شده، نشان دهنده اين واقعيت هستند که قدمت اين منطقه به زمان قبل از تاريخ و بعد از آن، به ويژه با دوره ساسانيان ارتباط تنگاتنگ دارند. دهلران به لحاظ موقعيت جغرافيايی از مناطق مهم استان ايلام است و همين موقعيت جغرافيايی نيز باعث آسيب آن در طول تاريخ شده است. اين شهر اکنون نيز علاوه بر موقعيت توريستی دارای منابع عظيم نفت و اراضی مستعد کشاورزی است که دارای اهميت اقتصادی و جغرافيايی بسياری است.

مراكز تاريخي و ديدني

قلعه شياخ
قلعه پاقفله
قلعه کره چکا
قلعه انجير
شهر تاريخی سامرا
تپه علی کش
تپه موسيان
تپه محمد جعفر
تپه مراد آباد
سنگ نوشته ميمه
آتشکده ميمه
دينار کوه
آبشارآبتاف
آب دره جکه
آب سارکوه
آب مورموری
چای قره تپه
گلان چينه
نصيران
چشمه آب گرم
غار خفاش

شهر شيروان ‌و‌ چرداول

اين شهرستان از مکانهای بسيار تاريخی استان ايلام می باشد که پيشينه تاريخی آن به دوره ساسانيان مربوط می باشد. بقايای آثار تاريخی و باستانی مانندآثار شهر سراب کلان، قلعه تاريخی، آتشکده سام، تل توبره ريز معروف به للر يا تل سه پا ، تعداد 160 تپه و آثار تمدن باستان در بخش هليلان ومبين ...نشانگر اين قدمت تاريخی است.از شيروان قديم که شهری در سمت شمال رود سيمره بود، تاريخی و ويرانه های بسيار زيادی باقی مانده است.

مراكز تاريخي و ديدني

قلعه سام
تپه کز آباد
شهر تاريخی ماسپندان
پل کروئيت
آتشکده دو طبقه ساسانی
چنارچ
قنات آسمان آباد
مسجد چامع
امام زاده باقر
امام زاده شاه قلندر
زيارتگاه پيرحسين

شهر مهران

اين شهر در کنار رودخانه کنجان چم قرار دارد و فاصله چندانی با مرز عراق ندارد. در گذشته، شهر مهران به منصور آباد معروف بوده است. اين شهر نيز مانند ساير شهر های مرزی کشور عزيزمان در ابتدای جنگ تحميلی به چنگ عراقي ها افتاد و ويران شد. ولی آخرين بار در سال 1365 به آغوش ميهن بازگشت و از نو آباد شد. در سالهای اخير اين شهر نگين سبز ايران ناميده شد.
مراكز تاريخي و ديدني
تنگ وويله
قلعه امير آباد
قلعه زمستانی والی
سنگ نوشته آشوری
کلک
کبيرکوه
آب رگزاه
پير محمد
چنگوله
پالشک آب
کنجان چم
تايه گه
زينه گان
مسجد جامع
مسجد قمر بنی هاشم
امامزاده سيد ابراهيم قتال
امامزاده علی صالح
امام زاده سيد محمد عابر
امامزاده سيد حسن
منبع: www.hamshahrionline.ir
/س